Bộ quy tắc về ứng xử ở Biển Đông (COC) – một hiệp định có tính rằng buộc pháp lý chặt chẽ hơn DOC đang được ASEAN và Trung Quốc thảo luận và dự kiến sẽ hoàn tất trước Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 19.


Theo một bản dự thảo tuyên bố chung mà hãng tin Kyodo có được ngày hôm qua (13/7), cuộc họp lần thứ 44 của Bộ trưởng ngoại giao các nước thuộc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) diễn ra tại Bali, Indonesia tuần tới dự kiến sẽ đưa ASEAN và Trung Quốc tiến gần hơn tới việc hoàn tất COC.

Dự thảo này cho biết ASEAN và Trung Quốc – một trong những bên đối thoại của khối – đã bắt đầu thảo luận về COC "bằng cách xây dựng dựa trên nền tảng lễ kỷ niệm lần thứ 20 quan hệ đối thoại ASEAN – Trung Quốc" diễn ra trong năm nay.

"ASEAN và Trung Quốc mong muốn hoàn tất việc này trước Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 19 và các hội nghị cấp cao liên quan tổ chức tại Bali trong tháng 11 tới", bản Dự thảo viết.
Cũng trong Bản dự thảo trên, hai bên dự kiến sẽ tiếp tục nhắc lại việc kêu gọi tất cả các bên tôn trọng quyền tự do hàng hải và tự do vùng trời trên Biển Đông như các quy định của luật pháp quốc tế.

Năm 2002, ASEAN và Trung Quốc đã đã ký Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) nhằm đảm bảo giải quyết hòa bình các tranh chấp trên những tuyến đường biển chiến lược này, nhưng các bên vẫn cần phải thiết lập một Bộ quy tắc ứng xử có tính ràng buộc pháp lý. Tuy nhiên Trung Quốc vẫn còn lưỡng lực tham gia hiệp định pháp lý này.
Các nước hiện có tuyên bố chủ quyền trên Biển Đông bao gồm Brunei, Trung Quốc, Malaysia, Philippines, Đài Loan và Việt Nam.

Căng thẳng đã leo thang trong năm nay giữa Trung Quốc và Philippines khi hai tàu của Trung Quốc đã yêu cầu một tàu khảo sát của Philippines tránh xa khu vực Bãi Cỏ Rong ở phía Tây đảo Palawan. Philippines đã cử máy bay quân sự xua đuổi và từ đó liên tục phản đối các hành đông vi phạm chủ quyền của Trung Quốc trên Biển Đông.

Trong một diễn biến liên quan trước đó, Bộ trưởng ngoại giao Philippines, ông Albert del Rosario đã chỉ trích Trung Quốc khi bác bỏ đề nghị của Manila đưa vấn đề tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông ra trước một tòa án quốc tế do Liên Hợp Quốc bảo trợ. Ông Rosario cho rằng điều đó chứng tỏ Bắc Kinh không chứng minh được được tính hợp pháp trong các tuyên bố chủ quyền của mình trên Biển Đông theo Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS).