Theo báo cáo mới của Liên Hợp Quốc, nhân loại đang dần phá vỡ tính bền vững của Trái đất, và cần một cuộc cách mạng công nghệ lớn hơn và nhanh hơn so với cuộc cách mạng công nghiệp để tránh “một thảm họa lớn của hành tinh”. Thế giới đang phải đối mặt với bùng nổ dân số, khủng hoảng năng lượng, biến đổi khí hậu toàn cầu, thiên tai tàn phá ngày càng tăng và nạn đói gia tăng.


Theo Khảo sát Kinh tế và Xã hội thế giới năm 2011: Chuyển đổi Công nghệ Xanh lớn, được Cơ quan phụ trách các vấn đề kinh tế – xã hội Liên Hợp Quốc (DESA) công bố: Thế giới sẽ cần đầu tư nhiều vào việc phát triển và mở rộng quy mô của các công nghệ năng lượng sạch, kỹ thuật nông, lâm nghiệp bền vững, cơ sở hạ tầng chống biến đổi khí hậu, và trong các công nghệ giảm chất thải không phân hủy sinh học nguy hại môi trường.

Báo cáo cho biết: “Việc sử dụng năng lượng đang nhanh chóng mở rộng, chủ yếu là do nhiên liệu hóa thạch, điều giải thích lý do tại sao nhân loại đang trên bờ vực phá vỡ giới hạn chịu đựng của hành tinh thông qua sự nóng lên toàn cầu, mất đa dạng sinh học, và xáo trộn sự cân bằng chu kỳ-nitơ và các biện pháp khác về khả năng chịu đựng của hệ sinh thái trái đất”. “Quá trình chuyển đổi năng lượng toàn cầu toàn diện là rất cấp thiết để ngăn chặn một thảm họa lớn của hành tinh”.


Cuộc khảo sát cho biết sẽ cần 1,9 nghìn tỷ USD mỗi năm trong vòng 40 năm tới cho các khoản đầu tư gia tăng vào công nghệ xanh. Ít nhất sẽ cần 1,1 nghìn tỷ USD trong số đó ở các nước đang phát triển để đáp ứng các nhu cầu thực phẩm và năng lượng ngày càng tăng.

Báo cáo cũng cho biết: “Chuyển đổi công nghệ, lớn hơn về quy mô và đạt được trong một khung thời gian ngắn hơn nhiều so với cuộc cách mạng công nghiệp đầu tiên, là cần thiết”. “Các công nghệ mới cần thiết phải cho phép những người nghèo hôm nay đạt được các tiêu chuẩn sống khá, trong khi giảm lượng khí thải và chất thải đồng thời kết thúc sự sút giảm không phanh của những nguồn tài nguyên không thể tái tạo của trái đất.”

Báo cáo cho biết thêm “Thiết lập một cuộc cách mạng công nghệ mới với tốc độ nhanh hơn và trên quy mô toàn cầu sẽ kêu gọi sự can thiệp chủ động của chính phủ và sự hợp tác quốc tế lớn hơn. Thay đổi công nghệ hoàn toàn sẽ yêu cầu chuyển đổi xã hội sâu rộng, với những mô hình thanh toán và tiêu thụ thay đổi, cùng với những giá trị xã hội tốt hơn”.

Trong lời nói đầu của báo cáo, Tổng thư ký Ban Ki-moon đã viết “khác với việc xem sự tăng trưởng và tính bền vững như những mục tiêu cạnh tranh lẫn nhau trong một tiến trình xung đột, chúng ta phải xem chúng như là những yêu cầu có tính bổ sung và hỗ trợ lẫn nhau. Điều này sẽ trở thành có thể khi chúng ta đi theo một mô hình kinh tế carbon thấp, hiệu quả tài nguyên cao, và có lợi cho người nghèo”.

Cuộc khảo sát kết luận: “Kinh doanh như thường lệ không phải là một tùy chọn. Sự cố gắng xóa đói giảm nghèo trên thế giới thông qua tăng trưởng thu nhập được tạo ra bởi “những công nghệ nâu” hiện nay sẽ vượt quá khả năng chịu đựng của môi trường”.


Theo báo cáo này, sự chuyển đổi năng lượng toàn cầu cần phải đạt được trong vòng 4 thập kỷ, một tốc độ nhanh hơn đáng kể so với quá khứ.

Chính sách năng lượng sạch toàn cầu phải quan tâm đặc biệt đến 3 tỷ người nghèo mong muốn được tiếp cận với điện và các dịch vụ năng lượng hiện đại.

Phạm vi của các chính sách và chương trình quốc gia và toàn cầu hiện nay không “thêm” vào quy mô của những hành động cần thiết để đáp ứng các mục tiêu giảm chất thải toàn cầu. Nghịch lý thay, chúngcác chính sách và chương trình cũng quá tham vọng về những kết quả được trông đợi ​​và thiếu quan tâm đến các giới hạn về vật lý sinh học, kỹ thuật – kinh tế và chính trị – xã hội nhất định đối với việc mở rộng quy mô các công nghệ. Một cuộc kiểm tra thực tế các kế hoạch hiện nay là rất cần thiết để các sáng kiến ​​thực tế và có định hướng tốt có thể được vạch ra ở một quy mô lớn hơn nhiều.

Rất cần thiết những cách tiếp cận toàn diện, chiến lược và hệ thống, nhấn mạnh các mục tiêu chất lượng, các thị trường và danh sách vốn đầu tư công nghệ thích hợp, đặc biệt là những nhu cầu liên quan đến việc sử dụng đến tận cùng. Để giảm áp lực đổi mới công nghệ cấp bách, những giới hạn sử dụng năng lượng cơ bản bình quân đầu người là 70 giga Jun (GJ) và 3 tấn CO2 bình quân đầu người vào năm 2050 có thể cần phải được xem xét. Mức đỉnh sử dụng năng lượng và khí thải như vậy sẽ không ảnh hưởng đến những khát vọng của các nước đang phát triển.

Việc chuyển đổi năng lượng bền vững không chỉ đưa ra những cơ hội kinh tế quan trọng cho cả các nền kinh tế thị trường phát triển và mới nổi, mà còn đặt ra thêm những thách thức phát triển đối với các nước nghèo và dễ bị tổn thương hơn, do đó sẽ yêu cầu sự hỗ trợ tăng cường từ cộng đồng quốc tế.


“Chuyển đối công nghệ xanh” sẽ phải được hoàn thành trong 30 đến 40 năm tới, tức là nhanh gấp đối so với các quá trình chuyển đổi công nghệ lớn trước đây. Vì khung thời gian hạn chế, các chính phủ sẽ cần phải đóng một vai trò tích cực hơn để đẩy nhanh việc chuyển đổi năng lượng xanh. Nghiên cứu này cũng mô tả chi tiết các định hướng chính sách mới và đầu tư lớn trong việc phát triển và mở rộng quy mô các công nghệ năng lượng sạch, kỹ thuật nông, lâm nghiệp bền vững, cơ sở hạ tầng chống biến đổi khí hậu và giảm chất thải không phân huỷ sinh học.

Có 22 quốc gia được xem là đang phải đối mặt với một “cuộc khủng hoảng an ninh lương thực kéo dài” với hơn 165 triệu người bị thiếu ăn (chiếm khoảng 20% tổng số thế giới). Tỷ lệ người bị thiếu ăn trong phạm vi từ dưới 15% ở Cote d’Ivoire tới gần 70% tại Cộng hòa Dân chủ Congo (Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên Hiệp Quốc, 2010a).


Báo cáo được đưa ra hàng năm. Cuộc khảo sát năm ngoái đã kêu gọi một cuộc cải tổ lớn của bộ máy viện trợ, tài chính và thương mại quốc tế.

Những tiến bộ to lớn trong việc cải thiện phúc lợi vật chất trong 2 thế kỷ vừa qua đã phải trả giá bằng chi phí lâu dài do sự thoái hóa môi trường tự nhiên của chúng ta. Khoảng một nửa các khu rừng từng bao phủ trái đất đã biến mất, nguồn nước ngầm đang bị cạn kiệt và ô nhiễm, sự suy giảm rất lớn về đa dạng sinh học, và thông qua việc tăng đốt các nhiên liệu hóa thạch, ổn định khí hậu của hành tinh đang bị đe dọa bởi sự nóng lên toàn cầu. Để cho người dân ở các nước đang phát triển đạt tiêu chuẩn sống khá, đặc biệt là hàng tỷ người hiện vẫn sống trong nghèo đói khi mà dân số thế giới sẽ thêm khoảng 2 tỷ người vào giữa thế kỷ 21 này – thì tiến bộ kinh tế thật lớn sẽ rất cần thiết.

Tiếp tục theo con đường tăng trưởng kinh tế trước đây sẽ làm trầm trọng thêm áp lực lên các nguồn tài nguyên và môi trường tự nhiên của thế giới, vốn đã tiếp cận các giới hạn chịu đựng của nó. Tuy nhiên, ngay cả khi chúng ta dừng động cơ tăng trưởng toàn cầu hiện nay lại, thì sự cạn kiệt và ô nhiễm môi trường tự nhiên vẫn sẽ tiếp tục diễn ra do bởi các mô hình tiêu thụ và phương pháp sản xuất hiện tại. Do đó, rất cấp thiết phải tìm con đường phát triển mới có thể đảm bảo tính bền vững môi trường và phục hồi sinh thái, đồng thời có thể cung cấp sinh kế đàng hoàng cho toàn nhân loại, hiện nay và trong tương lai.