 Tiêu đề: Căng thẳng Triều Tiên và ngoại giao tàu sân bay Mỹ
Tàu sân bay USS George Washington đang hướng về vùng biển gần bán đảo Triều Tiên sau vụ giao tranh giữa hai miền, một kiểu ngoại giao tàu chiến quen thuộc của Mỹ mỗi khi có khủng hoảng.
Trên thực tế, tàu sân bay USS George Washington và đoàn chiến hạm hộ tống của nó đã được triển khai tại khu vực ngoài khơi bán đảo Triều Tiên đầu năm nay, sau sự kiện tàu Cheonan của hải quân Hàn Quốc bị đánh chìm hồi tháng 3. Khi đó Seoul cáo buộc Triều Tiên đã tấn công tàu này, nhưng Bình Nhưỡng phủ nhận.
Lần này sau sự kiện nã pháo của Triều Tiên vào một hòn đảo của Hàn Quốc hôm thứ ba, USS George Washington gồm 75 máy bay chiến đấu và thuỷ thủ đoàn 5.700 người, lại thực hiện hải trình cũ và mang theo thông điệp tương tự là hiện thực hoá cam kết bảo vệ đồng minh Hàn Quốc và trấn an nước này trong thời điểm khó khăn về quân sự, đồng thời răn đe Triều Tiên.
Kiểu ngoại giao tàu sân bay này là cách thức đã được Mỹ từng nhiều lần sử dụng để đáp trả các vụ khủng hoảng kể từ Chiến tranh Lạnh đến nay. Trong nhiều cách thức khác nhau thì hạm đội tàu sân bay không có đối thủ của Mỹ có chức năng ngoại giao tương đương với chức năng quân sự của chúng.
Hải quân Mỹ cũng vì thế thường tự hào rằng gần như trong mọi cuộc khủng hoảng khi mới nổ ra, câu hỏi đầu tiên mà các tổng thống Mỹ thường hỏi là "Chiếc tàu sân bay gần nhất đang ở đâu?". Ví dụ Mỹ đã triển khai tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân USS Enterprise tới Vịnh Bengal như là cách thức phô trương sức mạnh quân sự trong cuộc chiến giữa hai nước Nam Á là Ấn Độ-Pakistan năm 1971.
Tương tự, một tàu sân bay Mỹ cũng được cử tới vùng biển ngoài khơi Libya ở Bắc Phi năm 1981 trong vụ căng thẳng giữa Washington với quốc gia dầu mỏ này. Trong vụ đó hai máy bay chiến đấu của Mỹ đã bắn rơi hai chiến đấu cơ của không quân Libya.
Năm 1996, vào thời điểm căng thẳng với Bắc Kinh xung quanh vấn đề Đài Loan, Tổng thống Mỹ Bill Clinton đã điều hai tàu sân bay tới khu vực. Ngoài ra, suốt những năm 90, trong nhiều vụ căng thẳng với lãnh đạo Iraq trước đây là Saddam Hussein, Mỹ thường tỏ tín hiệu họ coi vấn đề nghiêm trọng ra sao bằng cách cử bao nhiêu tàu sân bay tới vùng Vịnh. Trong một số trường hợp có tới 3 tàu sân bay Mỹ có mặt tại đây.
Nỗi ’thèm khát’ tàu sân bay
Không có nước nào trên thế giới sở hữu lực lượng tàu sân bay có thể so sánh với Mỹ. BBC nhận xét rằng bất cứ khi nào bạn có dịp bước lên boong một tàu sân bay Mỹ thì bạn luôn nhận được một hình ảnh tương tự khi nói chuyện với hạm trưởng trên điểm cao của tàu. Đó là khi sĩ quan này khoát rộng cánh tay ra hướng có sân bay trên boong kèm một vài bình luận về khu vực được coi là lãnh thổ di động của Mỹ, nơi có thể được neo lại bất cứ bờ biển nào trên thế giới để phát đi mọi thông điệp mà Washington muốn nhắn gửi.
Vì những lợi thế quá rõ ràng đó, những cường quốc đang nổi như Ấn Độ và Trung Quốc đang cân nhắc một cách thực sự về việc xây dựng một hạm đội tàu sân bay cho riêng mình.
Tuy nhiên, vấn đề trong cuộc khủng hoảng đang diễn ra tại bán đảo Triều Tiên là liệu Bình Nhưỡng có tiếp nhận bất cứ thông điệp nào mà Washington muốn gửi thông qua tàu sân bay hay không? Dường như câu trả lời sẽ giống như lần trước khi USS George Washington được cử tới khu vực ngoài khơi bán đảo Triều Tiên sau vụ chìm tàu Cheonan, khi đó nó có vẻ không "doạ" được mục tiêu.
Một câu hỏi khác nữa là liệu ngoại giao tàu sân bay của Mỹ có đủ đảm bảo an toàn cho Hàn Quốc hay không. Bên cạnh đó còn hàng loạt những vấn đề nhạy cảm liên quan. Trung Quốc luôn phàn nàn về việc Mỹ triển khai tàu sân bay, kể cả lần mới nhất đang diễn ra và lần trước tại khu vực biển ở Đông Á. Vị trí neo đậu của USS George Washington để phát thông điệp với Triều Tiên cũng vì thế đã phải thay đổi vì Bắc Kinh "có ý kiến".
Tuy nhiên, trong bối cảnh có cuộc cạnh tranh chiến lược ngày càng tăng giữa Mỹ và cường quốc đang nổi Trung Quốc thì lực lượng tàu sân bay Mỹ tại Thái Bình Dương vẫn là một biểu tượng quan trọng. Đây là một tín hiệu cho thấy sự khẳng định của Mỹ duy trì sự có mặt của mình tại khu vực chiến lược này.
|
Trang Chính
